Mun gani daga Annabi Irmiya (A.S) a talifin da ya gabata cewa zunubi, tare da wasu abubuwa, alamar ƙishirwa ce . Ko da yake mun san abubuwa masu zunubi ba daidai ba ne kuma za su kai ga kunya mai yawa, ƙishirwarmu tana sa mu yin zunubi. Annabi Irmiya (AS) ya rayu a ƙarshen zamanin Sarakunan Isra’ila – kafin hukuncin Allah – a lokacin da zunubi ya yawaita.
A zamanin Annabi Irmiya (600 BC – A.S) kusan shekara dubu bayan ba da Doka ta hannun Annabi Musa, rayuwar Isra’ilawa ta ɓace. Ba su kiyaye Doka ba kuma za su ji sakamakon a matsayinsu na al’umma. Addini ya zama abin kunya ga Allah da masu ƙishirwa. Amma annabi Irmiya (A.S), manzon hukunci, shi ma yana da sako game da wani abu… wata rana nan gaba… menene?
Ubangiji ya ce, “Ga shi, kwanaki suna zuwa da zan yi sabon alkawari da mutanen Isra’ila da na Yahuza.
Ba irin wanda na yi da kakanninsu ba, sa’ad da na fito da su daga ƙasar Masar, alkawarin da suka karya, ko da yake ni Ubangijinsu ne, ni Ubangiji na faɗa.
Amma wannan shi ne alkawarin da zan yi da mutanen Isra’ila bayan waɗancan kwanaki, ni Ubangiji na faɗa. Zan sa dokokina a cikinsu, zan rubuta su a zukatansu, zan zama Allahnsu, su kuma za su zama jama’ata.
Mutum ba zai ƙara koya wa maƙwabcinsa, ko ɗan’uwansa cewa, ‘Ka san Ubangiji’ ba, gama su duka za su san ni, tun daga ƙarami har zuwa babba. Zan gafarta musu laifofinsu, ba kuwa zan ƙara tunawa da zunubansu ba.”
Irmiya 31: 31-34
To shin alkawari na farko gazawa ne?
Wa’adi na Farko – Dokar da Annabi Musa (A.S) ya bayar – ta kasance kasala ba don Shari’a ba ta da kyau. A’a, Dokar Musa ta kasance (kuma har yanzu) tana da kyau sosai. Amma matsalar ita ce Allah ya rubuta Doka a kan allunan dutse. Da ƙishirwa a zukatansu, mutanen sun kasa bin Dokar. Matsalar ba ta abin da Doka ta ce ba, amma a ina . Ana bukatar a rubuta Dokar a zukatan mutane domin mutane su bi ta, ba a allunan dutse ba. Ana bukatar a rubuta Dokar a cikin mutane don su sami ikon yin biyayya da ita.
Amma sun kasa kiyaye Doka domin su Yahudawa ne? Mutane da yawa, saboda dalilai iri-iri, suna saurin ɗora wa Yahudawa laifin kasawarsu. Amma a kan wannan batu, zai yi mana kyau mu fara bincika kanmu. Bayan haka, a ranar kiyama za mu kasance muna amsawa ne kawai don kasawarmu da nasararmu a gaban Allah, ba za mu damu da sauran mutane ba.
Sabon Alkawari ya rubuta Doka a cikin mu
Yayin da kuke nazarin rayuwar ku kuna jin kun kiyaye Doka? An rubuta a cikin zuciyar ku don ku sami ikon yin biyayya? Idan kun ji kuna kiyaye Doka kamar yadda ake bukata kuna iya yin la’akari da ayyukanku daidai da koyarwar Annabi Isa al Masih (SAW) . Ko kuwa a gare ku ne kamar na Isra’ilawa a zamanin Irmiya? Cewa Doka tana da kyau – amma an rubuta ta a kan allunan dutse ba tare da ba ku ikon yin biyayya ba? Ku tuna da mizanin da muka koya daga Annabi Musa (A.S) . Bai isa a bi yawancin doka sau da yawa ba. Dole ne mu yi biyayya da dukansa, ko da yaushe.
Idan ka yanke hukunci cewa ka kasa bin Doka ta wata hanya, kuma ka ji kunya game da wasu ayyukanka, ka yi hankali. Allah cikin rahamarSa, a cikin sakon da ke sama ya yi wani alkawari, na sabon alkawari da zai zo nan gaba daga na Annabi Irmiya (AS). Wannan Alkawari zai bambanta domin za a rubuta bukatu cikin ‘ciki’ mutanen wannan Sabon Alkawari, yana ba su ikon yin rayuwa bisa ga ƙa’idodinsa.
Amma lura cewa wannan sabon Alkawari da alama ya kasance na ‘gidan Isra’ila’ – Yahudawa. Ta yaya za mu fahimci hakan? Da alama mutanen Yahudawa sun sami mafi muni a wasu lokuta, kuma a wasu lokuta mafi kyawun yanayi.
Wani sako – daga Ishaya (AS)
A nan babban annabin Zabur, Ishaya ( wanda ya yi annabcin Masih daga budurwa – SAW) yana da wani annabci da ke da alaƙa da wannan daga Irmiya (A.S). Wadannan annabawan guda biyu, duk da cewa sun rayu shekara 150 a tsakaninsu (kamar yadda kuke gani a cikin Timeline a kasa) kuma ta haka ba su san juna ba, Allah ne ya ba su sakwannin da suka dace da juna ta yadda za mu iya sanin cewa sakonsu ya samo asali ne daga Allah.
Annabi Irmiya ya nuna a cikin Timeline tare da sauran Annabawan Zabur
Ishaya kuma yana kallon nan gaba, ya yi magana game da Bawa mai zuwa . Ga abin da ya annabta:
Ubangiji ya zaɓe ni tun kafin a haife ni.
Ya maishe ni bawansa
domin in komo da mutanensa,
In komo da jama’ar Isra’ilan da aka warwatsar.
Ubangiji ya ba ni daraja,
Shi ne tushen ƙarfina.
6 Ubangiji ya ce mini,
“Bawana, ina da aiki mai girma dominka,
Ba komo da girman jama’ar Isra’ila da suka ragu kaɗai ba,
Amma zan sa ka zama haske ga al’ummai,
Domin dukan duniya ta tsira.”
Ishaya 49:5-6
Wato, wannan bawan mai zuwa zai faɗaɗa ceton Allah daga mutanen Yahudawa zuwa ga al’ummai (watau waɗanda ba Yahudawa ba) domin ceto ya kai iyakar duniya. Wanene wannan bawa mai zuwa? Ta yaya zai yi wannan aikin? Kuma ta yaya annabcin Irmiya na Sabon Alkawari da aka rubuta a cikin zukatanmu maimakon a kan dutse zai cika? Muna ci gaba da neman amsoshi (suna can!) a cikin ƙarin annabce-annabce na Zabur.