A cikin talifofinmu na ƙarshe, mun ga yadda annabawa suka ba da alamun annabta sunan Masih . Hasashen shine Yesu , kuma sun kuma annabta lokacin zuwansa . Waɗannan takamaiman annabce-annabce masu ban mamaki an rubuta su kuma an rubuta su a rubuce ɗarurruwan shekaru kafin Yesu (Isa al Masih – PBUH). An rubuta waɗannan annabce-annabce, kuma har yanzu suna nan (!), a cikin nassosin Yahudawa – ba a cikin Linjila ko Kur’ani ba. Tambayar ta taso game da dalilin da ya sa Yahudawa ba su yarda da Yesu a matsayin Almasihu (Masih) ba kuma har yanzu (mafi yawa) .
Kafin mu kalli wannan tambayar, ya kamata in fayyace cewa yin wannan tambayar ba daidai ba ce. Yahudawa da yawa a zamanin Annabi Isa (A.S) sun yarda da shi a matsayin Masih. Kuma a yau ma akwai da yawa da suka yarda da shi a matsayin Masih. Amma gaskiyar magana ita ce, a matsayinsu na al’umma, ba su yarda da shi ba. To me yasa?
Me ya sa Yahudawa ba su yarda da Annabi Isa (A.S) a matsayin Masih ba?
Linjilar Matta (Injil) ta ba da labarin gamuwa tsakanin Isa (A.S) da malaman addinin Yahudawa. Ana kiran malaman Farisawa da Sadukiyawa – suna da irin wannan matsayi kamar yadda limamai suke yi a yau. Sun yi masa wata dabara kuma ga amsar da Yesu ya bayar:
Amma Yesu ya amsa musu ya ce, “Kun ɓăta ne, domin ba ku san Littattafai ba, ba ku kuma san ikon Allah ba.
Matiyu 22:29
Wannan musayar yana ba mu mahimmin bayani. Ko da yake waɗannan shugabannin sun koya wa mutane Taurat da Zabur, Yesu ya zarge su da rashin sanin nassosi kuma ba su san ikon Allah ba. Me yake nufi da wannan? Ta yaya masana ba za su ‘san littattafai ba’?
Yahudawa ba su san dukan nassosi ba
Lokacin da kuka yi nazarin abin da shugabanni suka yi magana a kai kuma suka yi nuni a cikin Taurat da Zabur za ku lura cewa sun san wasu annabce-annabce kawai – ba wasu ba. Alal misali, a cikin Alamar Ɗan Budurwa, masana sun san annabcin cewa Masih zai fito daga Baitalami. Masana Doka sun yi ƙaulin wannan ga Sarki Hirudus don su nuna inda za a haifi Masih:
Baitalami cikin Efrata,
Wadda kike ‘yar ƙarama a cikin
kabilar Yahuza,
Amma daga cikinki wani zai fito
wanda zai sarauci Isra’ila
Wanda asalinsa tun fil azal ne
Mika 5:2
Za ka ga cewa sun san ayar da ta yi nuni ga Kristi (= Masih – duba a nan f ko me ya sa waɗannan sharuɗɗan ɗaya suke) kuma wannan ayar tana magana da shi a matsayin ‘mai mulki’ . Wani sashe, sananne ga ƙwararrun Yahudawa, shi ne Zabura ta 2. Zabura ta 2 ta hure daga Dawud (A.S) wanda ya fara gabatar da laƙabin ‘ Kristi’ kuma ya ce za a ‘naɗa Kristi’ Sarki a Sihiyona” (= Jerusalem ko Al Quds) kamar yadda muka gani a cikin nassi.
Sarakunan duniya sun yi tayarwa, Gāba da Ubangiji da zaɓaɓɓen sarkinsa. Ubangiji ya yi dariya daga kan kursiyinsa can Sama, Ya ce, “A bisa Sihiyona, dutsena tsattsarka, Na naɗa sarkina.”
Zabura 2:2-6
Haka nan malaman yahudawa sun san wadannan nassosi daga Zabur
Ka yi wa bawanka Dawuda alkawari, Kada ka rabu da zaɓaɓɓen sarkinka, ya Ubangiji! Ka yi wa Dawuda muhimmin alkawari.Ba kuwa za ka ta da alkawarin ba. Ka ce, “Za naɗa ɗaya daga cikin ‘ya’yanka maza yă zama sarki, … A nan ne zan naɗa ɗaya daga cikin zuriyar Dawuda Yake zama babban sarki, A nan ne kuma zan wanzar da Mulkin zaɓaɓɓen sarkina.
Zabura 132:10-11, 17 na Zabur
Yahudawa ba su san ikon Allah ba ta wajen iyakance shi da azancinsu
Don haka sun san wasu sassa, waɗanda dukkansu ke nuni zuwa wata hanya – cewa Masih zai yi mulki da iko. Ganin cewa, a zamanin Isa (Yesu – A.S) Yahudawa sun zauna a ƙarƙashin mulkin Romawa a ƙasar Isra’ila (duba a nan don tarihin Yahudawa) wannan ita ce kawai irin Masih da suke so. Suna son Masih da zai zo da mulki, ya kori Romawa da ake ƙi, ya kafa Mulki mai ƙarfi wanda Sarki Dawud ya kafa shekaru 1000 da suka wuce. Wannan sha’awar samun Masih da sha’awace- sha’awace maimakon tsarin Allah ya hana su yin nazarin duk littattafansu.
Sai suka yi amfani da tunaninsu na ɗan adam su iyakance ikon Allah a tunaninsu. Annabcin sun ce Masih zai yi sarauta a Urushalima. Yesu bai yi sarauta da iko daga Urushalima ba. Don haka ba zai iya zama Masih ba! Hankali ne mai sauki. Sun iyakance ikon Allah ta hanyar keɓe shi ga madaidaicin hankali da tunanin ɗan adam.
Yahudawa har yau ba su san annabcin Zabur ba. Ko da yake yana cikin littafinsu mai suna Tanakh (=Taurat + Zabur) amma idan sun karanta wani abu sai su karanta Taurat. Suna yin watsi da umarnin Allah na sanin DUKAN nassosi don haka sun jahilci sauran annabce-annabce, kuma ta hanyar iyakance Allah da tunaninsu na ɗan adam, suna tunanin cewa tunda Masih ne zai yi mulki, kuma Isa bai yi mulki ba, ba zai iya zama Masih ba. Ƙarshen labari! Babu buƙatar ƙara bincika tambayar! Har yau yawancin yahudawa ba su kara duba lamarin ba.
The Masih: Zuwan za a … ‘yanke’
Amma idan sun bincika nassosi za su koyi wani abu da za mu koya yanzu. A talifi na ƙarshe, mun ga cewa annabi Daniel (AS) ya annabta daidai lokacin zuwan Masih . Amma yanzu ka lura da abin da ya ce game da wannan Almasihu ( = Shafaffe = Masih = Kristi )
Sai ka sani, ka kuma gane, daga lokacin da aka umarta a sāke gina Urushalima har zuwa lokacin da shugaba, Masiha, zai zo, za a yi shekara arba’in da tara, da shekara ɗari huɗu da talatin da huɗu. Za a sāke gina ta a yi mata tituna da kagara. Za ta kasance har shekara ɗari huɗu da talatin da huɗu, sa’an nan za a kashe Masihan, ba zai sami kome ba. Jama’ar shugaban da zai zo za su hallaka birnin da Haikali. A ƙarshensa za a yi rigyawa, da yaƙe-yaƙe, da hallakarwa kamar yadda aka ƙaddara.
Daniyel 9:25-26
Alamomi daga Annabi Daniyel (a.s)
Ka lura da abin da Daniyel ya ce zai faru da Masih sa’ad da ya zo. Daniyel ya annabta cewa Masih zai yi sarauta? Cewa zai hau gadon sarautar kakansa Dawud kuma ya lalata ikon Romawa da ke mamaya? A’a! A gaskiya ma, ya ce, a fili, cewa Masih za a ‘ yanke kuma ba zai sami kome ba ‘. Sai ya ce baƙi za su halaka Wuri Mai Tsarki (Haikali na Yahudawa) da kuma birnin (Urushalima) kuma za ta zama kufai. Idan ka duba tarihin Isra’ilawa za ku ga cewa lallai wannan ya faru. Shekaru arba’in bayan mutuwar Yesu, Romawa suka zo suka ƙone Haikali, suka lalata Urushalima kuma suka tura Yahudawa zuwa gudun hijira a dukan duniya don a kore su daga ƙasar. Abubuwan da suka faru sun faru a shekara ta 70 CE daidai kamar yadda Daniyel ya annabta a wajen shekara ta 537 K.Z. kuma Annabi Musa (A.S) ya annabta a baya a cikin La’ananne .
Don haka Daniyel ya annabta cewa Masih ba zai yi mulki ba! Maimakon haka, za a ‘dake shi ba shi da kome’. Shugabannin Yahudawa sun rasa wannan domin ba su ‘san littattafai’ ba. Amma wannan ya haifar da wata matsala. Ashe, babu wani saɓani tsakanin annabcin Daniyel (‘yanke’) da waɗanda Yahudawa suka saba da su (Masih zai yi sarauta). Bayan haka, da a ce dukkan annabawa suna da saƙon Allah, to da dukkansu sun tabbata kamar yadda Musa (A.S) ya faɗa a cikin Attaura . Ta yaya zai yiwu a yanke Masih kuma ya yi mulki? Kamar dai tunaninsu na ɗan adam ya fi ƙarfin ‘ikon Allah’.
An yi bayanin sabani tsakanin ‘Dokar’ da ‘Yanke’
Amma tabbas dabararsu ba ta fi karfin ikon Allah ba. Sun kasance kawai, kamar yadda mu mutane muke yi, ba mu fahimci wani zato da suke yi ba. Sun dauka cewa Masih zai zo sau daya ne kawai . Idan kuwa haka ne to lallai da an samu sabani tsakanin mulkin Masih da ‘yankewa. Don haka sai suka takaita ikon Allah a cikin zukatansu saboda dabararsu, amma daga karshe dabararsu ce ta bata. Masih zai zo sau biyu . A cikin zuwan farko zai cika annabce-annabce na ‘ yanke kuma ba shi da kome ‘ kuma a zuwan na biyu ne kawai zai cika annabce-annabcen ‘mulkin ‘. Daga wannan hangen nesa, ‘contradiction’ ba sabani ba ne ko kadan.
Shin muna kuma rasa DUKAN nassosi kuma mun iyakance ikon Allah?
Amma me ake nufi da cewa za a datse Masih kuma ba shi da komai? Za mu duba wannan tambaya nan ba da jimawa ba. Amma a yanzu, wataƙila zai fi amfani mu yi tunani a kan yadda Yahudawa suka rasa alamun. Mun riga mun ga dalilai guda biyu da ya sa Yahudawa ba su ga alamun Masih ba. Akwai kuma dalili na uku, a cikin Linjilar Yahaya (Injil) a wata mu’amala tsakanin Annabi Isa (A.S) da malaman addini inda ya ce da su.
Kuna ta dangantaka sami Littattafai, don a tsammaninku a ambaton za ku rai madawwami, alhali kuwa su ne suke shaidata.Duk da haka, kun ƙi zuwa wurina ku sami rai. Ta yaya za ku ba da gaskiya, ku da kuke kuka girma a junanku, girman da yake daga Allah Makaɗaici kuwa, ba kwa nemansa?
Yahaya 5: 39-40,44
Wato dalili na uku da yahudawa suka yi kewar alamomin Masih shi ne don kawai sun ‘ki yarda da su ne saboda sun fi sha’awar samun yardar juna maimakon yarda daga Allah!
Gargadi gare mu duka
Yahudawa ba su fi sauran mutane ɓata da karkata ba. Duk da haka yana da sauƙi a gare mu mu zauna mu yi hukunci a kansu don rashin alamun cewa Yesu shi ne Masih. Amma kafin mu nuna musu yatsa watakila mu kalli kanmu. Za mu iya cewa da gaske mun san ‘dukan nassosi’? Ashe, kamar Yahudawa, ba mu kawai duba nassosi da muke so, da jin daɗinsu, kuma muka fahimta ba? Kuma ba sau da yawa muna amfani da dabararmu na ɗan adam don iyakance ikon Allah a cikin zukatanmu? Ko kuma a wasu lokatai muna ƙin karɓar nassosi don mun damu da abin da wasu suke tunani fiye da abin da Allah ya faɗa?
Yadda Yahudawa suka rasa alamun ya kamata ya zama gargaɗi a gare mu. Kada mu kuskura mu taƙaita kanmu ga nassosin da muka saba da su kuma waɗanda muke so kawai. Ba mu kuskura mu iyakance ikon Allah da tunaninmu na ɗan adam. Kuma ba za mu kuskura mu ƙi yarda da abin da nassosi suke koyarwa ba. Tare da waɗannan gargaɗin daga yadda Yahudawa suka rasa alamun Masih mai zuwa yanzu mun juya don fahimtar zuwan wani mahimmin mutum – Bawa .