Suratul Munafiqun (Sura ta 63 – Munafukai) sun bayyana wasu da suka yi wa Annabi Muhammad Sallallahu Alaihi Wasallama wa’azi mai kyau amma sai aka same su maqaryata ne.
Idan munãfukai suka jẽ maka suka ce: “Munẽ shaidar lalle kai haƙĩƙa Manzon Allah ne,” Kuma Allah Yanã sane da lalle Kai, haƙĩƙa ManzonSa ne, kuma Allah Yanã shaida lalle munafukan haƙĩƙa, maƙaryata ne.
Sun riƙi rantsuwõwinsu garkuwa, sai suka taushe daga tafarkin Allah. Lalle sũ abin da suka kasance sunã aikatãwa ya mũnana.
Suratul 63: 1-2 (Munafiqun)
Sabanin munafukai, Suratul Az-Zumar (Suratu 39 – Runduna) ta siffanta ‘shaida’ masu gaskiya.
Kuma ƙasã ta yi haske da hasken Ubangijinta, kuma aka aza littãfi, kuma aka zo da Annabãwa da mãsu shaida, kuma aka yi hukunci a tsakãninsu, da gaskiya, alhãli kuwa, sũ, bã zã a zãlunce su ba.
Surah 39:69 (Az-Zumar)
A zamanin Annabi Isa al Masih (AS) ana kiran mai shaida na gaskiya ‘Shahidi’. Shahidi ya kasance wanda ya shaida gaskiyar lamarin. Isa al Masih ya kira almajiransa ‘shahidai’
Amma za ku sami iko sa’ad da Ruhu Mai Tsarki ya sauko muku, za ku kuma zama shaiduna a Urushalima, da duk ƙasar Yahudiya, da ta Samariya, har ya zuwa iyakar duniya.”
Ayyukan manzanni 1:8
Kalmar ‘shahidi’ an yi amfani da ita ne kawai ga waɗanda suka kasance shaidu na gaskiya.
Amma kalmar shahada ana amfani da ita sosai a kwanakin nan. Ina jin idan an kashe wani a daya daga cikin yaƙe-yaƙe masu yawa da ake yi, ko kuma a wasu rigingimu tsakanin ƙungiyoyi lokacin da mayaka suke kashe juna, wani ya mutu. Yawancin lokaci ana kiransa a ‘shahidi’ ta gefensa (kuma watakila a kafir ta daya bangaren).
Amma wannan daidai ne? Linjila ya rubuta yadda Annabi Yahya (A.S) ya yi shahada a lokacin hidimar Isa al Masih (A.S) kuma ya ba da misali mai girma na yadda za a fahimci hakan. Ga yadda injil ke rubuta wadannan abubuwan:
A lokacin nan sarki Hirudus ya ji labarin shaharar Yesu. 2Sai ya ce wa barorinsa, “Wannan, ai, Yahaya Maibaftisma ne, shi aka tasa daga matattu, shi ya sa mu’ujizan nan suke aiki ta wurinsa.”
3Don dā ma Hirudus ya kama Yahaya ya ɗaure shi, ya sa shi kurkuku saboda Hirudiya, matar ɗan’uwansa Filibus. 4 Don dā ma Yahaya ya ce masa bai halatta ya zauna da ita ba. 5 Ko da yake yana son kashe shi, yana jin tsoron jama’a, don sun ɗauka shi annabi ne.
6To, da ranar haihuwar Hirudus ta kewayo, sai ‘yar Hirudiya ta yi rawa a gaban taron, har ta gamshi Hirudus, 7har ma ya yi mata rantsuwa zai ba ta duk abin da ta roƙa. 8Amma da uwa tasa ta zuga ta, sai ta ce, “A ba ni kan Yahaya Maibaftisma a cikin akushi yanzu yanzu.” 9Sai sarki ya yi baƙin ciki, amma saboda rantsuwa tasa da kuma baƙinsa, ya yi umarni a ba ta. 10Ya aika aka fille wa Yahaya kai a kurkuku, 11aka kuwa kawo kan a cikin akushi, aka ba yarinyar, ita kuma ta kai wa uwa tasa. 12Almajiransa suka zo suka ɗauki gangar jikin, suka binne, suka kuma je suka gaya wa Yesu.
Matiyu 14:1-12
Da farko mun ga dalilin da ya sa aka kama Annabi Yahaya (SAW). Sarki Hirudus ya ƙwace matar ɗan’uwansa daga wurinsa ya mai da ta kansa matarsa - akasin haka Shari’ar Musa (AS). Annabi Yahya (SAW) ya fito fili ya ce wannan ba daidai ba ne amma lalataccen sarki, maimakon ya saurari Annabi, ya kama shi. Matar da ta ci moriyar wannan sabon auren domin a yanzu ita ce matar wani sarki mai iko, ta so a yi wa annabi shiru don haka sai ta hada baki don ta sa ‘yarta ta balaga ta yi rawa na sha’awa a gaban mijinta sarki da bakinsa a wajen wani biki. Dan wasan ya burge shi har ya yi mata alkawarin zai ba ta duk abin da ta nema. Mahaifiyarta ta ce mata ta nemi shugaban Annabi Yahya (SAW). Don haka Annabi Yahya (A.S) da aka daure shi saboda ya fadi gaskiya, an fille kansa ne kawai saboda rawan wata yarinya ta kama sarki a gaban bakinsa.
Haka nan muna ganin Annabi Yahaya (A.S) ba ya yakar kowa, kuma ba ya kokarin kashe sarki. Gaskiya kawai yake fada. Bai ji tsoron faɗakar da lalataccen sarki ba ko da yake ba shi da ikon yin tsayayya da ƙarfin wannan sarki. Ya fadi gaskiya saboda son da yake yi Sharia ta sauka ga Annabi Musa (AS). Wannan misali ne mai kyau a gare mu a yau yana nuna yadda muke yaƙi (ta hanyar faɗin gaskiya) da abin da muke yaƙi (gaskiya na annabawa). Annabi Yahya (A.S) bai yi yunkurin kashe sarki ba, ko ya jagoranci juyin-juya hali, ko kuma ya fara yaki.
Sakamakon shahadar Yahaya
Hanyarsa ta kasance mafi tasiri. Lamiri ya yi wa sarki raini saboda kisan da ya yi, har ya yi tunanin cewa koyarwar Annabi Isa al Masih (A.S) da mu’ujizar Yahaya (A.S) ya dawo daga rayuwa.
Ha’incin da Hirudus ya yi wa Annabi Yahya ya bata. Shirye-shiryensa misali ne mai kyau na Suratul Fil (Sura ta 105 – Giwa).
Ashe, ba ka ga yadda Ubangijinka Ya aikata ga mutanen giwa ba?
Ashe, bai sanya kaidinsu a cikin ɓata ba?
Kuma Ya sako, a kansu, wasu tsuntsãye, jama’a-jama’a.
Suna jifar su da wasu duwatsu na yumɓun wuta.
Suratul 105:1-4 (Fil)
Isa al Masih (a.s) ya fadi haka game da Annabi Yahaya (SAW).
7Sun tafi ke nan, sai Yesu ya fara yi wa taro maganar Yahaya, ya ce, “Kallon me kuka je yi a jeji? Kyauron da iska take kaɗawa? 8To, kallon me kuka fita? Wani mai adon alharini? Ai kuwa, masu adon alharini a fada suke. 9To, don me kuka fita? Ku ga wani annabi? I, lalle kuwa, har ya fi annabi nesa. 10 Wannan shi ne wanda labarinsa yake rubuce cewa,
“ ‘Ga shi, na aiko manzona ya riga ka gaba,
Wanda zai shirya maka hanya gabanninka.’11“Hakika ina gaya muku, a cikin duk waɗanda mata suka haifa, ba wanda ya bayyana da ya fi Yahaya Maibaftisma girma. Duk da haka, wanda ya fi ƙanƙanta a Mulkin Sama ya fi shi. 12Tun daga zamanin Yahaya Maibaftisma har ya zuwa yanzu, Mulkin Sama yana shan kutse, masu kutsawa kuwa sukan riske shi.13 Domin dukan annabawa da Attaura sun yi annabci har ya zuwa kan Yahaya. 14 In kuma za ku karɓa, shi ne Iliya da dā ma zai zo. 15Duk mai kunnen ji, yă ji.
Matiyu 11: 7-15
Anan Isa (AS) ya tabbatar da cewa Yahaya (A.S) ne ‘mai shirya’ annabcin zuwa kuma ya kasance mai girma a cikin annabawa. Shiga Mulkin sama ya kasance har wa yau yayin da Sarki Hirudus – wanda yake da iko a lokacin – ba shi da wani abu domin ya ƙi yin biyayya ga annabawa.
A zamanin Annabi Yahya (A.S) akwai mutane masu tayar da hankali da suka fille kan wasu, haka nan ma akwai masu tada hankali da suke yin irin haka a yau. Waɗannan mugayen mutane ma suna ‘mama’ Mulkin Sama. Amma ba za su shige ta ba. Shiga Mulkin Sama yana nufin ɗaukar hanyar da Yahaya (A.S) ya ɗauka – na samar da zaman lafiya da faɗin gaskiya. Muna da hikima idan muka bi misalinsa ba misalin waɗanda suke bin tashin hankali a yau ba.