A cikin rubutunmu na ƙarshe, annabi Daniyel ya ce za a ‘datse’ Masih. Wannan kamar ya saba wa annabawan da suka rubuta cewa Masih zai yi mulki. Amma za mu iya warware sabanin idan muka fahimci cewa annabawa suna kallon zuwan Masih guda biyu daban-daban. Daya zo a ‘yanke’ da sauran don ‘mulki’. Al’ummar Yahudawa, gabaɗaya, sun rasa wannan domin ba su san dukan nassosi ba. Wannan ya kamata ya zama gargaɗi a gare mu cewa ba ma yin haka.
Mun zo ƙarshen tafiya ta Zabur. Amma muna da ɗan ƙarin koyo. Annabi Ishaya (duba shi a cikin jerin lokutan da ke ƙasa) ya yi annabci
game da Masih mai zuwa ta amfani da hoton Reshe . Amma ya kuma rubuta game da wani mai zuwa wanda ya kira Bawan . Ya rubuta dogon nassi game da wannan Bawa mai zuwa. Wanene wannan ‘Bawan’? Me zai yi? Muna duban nassi daki-daki. Na sake buga shi daidai kuma a cikakke anan ƙasa, saka wasu sharhi don bayyanawa.
Annabi Ishaya ya annabta bawa mai zuwa
Za a ta da bawan, ya yayyafa wa al’ummai da yawa
Ubangiji ya ce,
“Bawana zai yi nasara a aikinsa,
Zai zama babba, a kuwa girmama shi ƙwarai.
14Mutane da yawa suka gigice sa’ad da suka gan shi,
Ya munana har ya fita kamannin mutum.
15Amma yanzu al’ummai da yawa za su yi mamaki a kansa,
Sarakuna kuwa za su riƙe baki saboda mamaki.
Za su gani su kuma fahimci abin da ba su taɓa sani ba.”
Ishaya 52:13-15
Mun san cewa wannan Bawan zai zama mutum domin Ishaya ya yi nuni da ‘shi’, ‘shi’, ‘nasa’. Lokacin da Haruna (a.s) zai ba da hadayarsa domin Isra’ilawa yakan yayyafa wa mutanen da jini – sa’an nan aka rufe zunubansu kuma ba za a kama su ba. Sa’ad da aka ce Bawan zai ‘yayyafawa’ annabi Ishaya yana nufin cewa haka nan Bawan zai yayyafa wa mutane zunubansu kamar yadda Haruna (SAW) ya yi wa Isra’ilawa sa’ad da ya yi hadaya.
Za a raina shi, a ƙi shi
Amma Bawan zai yayyafa ‘al’ummai da yawa’. Don haka Bawan ba ya zuwa domin Yahudawa kawai. Wannan yana tunatar da mu alkawuran da aka yi wa Ibrahim (A.S) lokacin da Allah ya ce ( Alama ta 1 da ta 3) cewa ‘dukkan al’ummai za su sami albarka ta wurin zuriyarsa. Amma a yin wannan yayyafa ‘bayyanar’ da ‘siffa’ na Bawan za a ‘ɓace’ kuma ‘ɓatacce’. Ko da yake ba a san abin da Bawan zai yi don ya ɓata haka ba, wata rana al’ummai za su fahimta .
1 Wane ne zai gaskata abin da muka ji yanzu?
Wane ne zai iya ganin ikon Ubangiji cikin wannan?
2 Nufin Ubangiji ne bawansa ya yi girma
Kamar dashe wanda yake kafa saiwarsa a ƙeƙasasshiyar ƙasa.
Ba shi da wani maƙami ko kyan ganin
Da zai sa mu kula da shi.
Ba wani abin da zai sa mu so shi,
Ba kuwa abin da zai ja mu zuwa gare shi.
3 Muka raina shi, muka ƙi shi,
Ya daure da wahala da raɗaɗi.
Ba wanda ya ko dube shi.
Muka yi banza da shi kamar shi ba kome ba ne.
Ishaya 53:1-3
Don wasu dalilai, ko da yake Bawan zai yayyafa wa al’ummai da yawa, za a kuma ‘rana shi’ da ‘masu wahala’ da kuma ‘masanin azaba.
Zai dauki mana zafi
4Amma ya daure da wahala wadda a ainihi tamu ce,
Raɗaɗin da ya kamata mu ne za mu sha shi.
Mu kuwa muna tsammani wahalarsa
Hukunci ne Allah yake yi masa.
5Amma aka yi masa rauni saboda zunubanmu,
Aka daddoke shi saboda muguntar da muka aikata.
Hukuncin da ya sha ya ‘yantar da mu,
Dūkan da aka yi ta yi masa, ya sa muka warke.
Ishaya 53:4-5
Bawan zai ɗauki ‘zafinmu’. Wannan Bawan kuma za a ‘yanke shi’ kuma a ‘yanke shi’ a ‘hukunci’. Wannan horon zai kawo mana (waɗanda ke cikin al’ummai da yawa) ‘salama’ kuma ya sa mu ‘warkar da’.
6 Dukanmu muna kama da tumakin da suka ɓata,
Ko wannenmu ya kama hanyarsa.
Sai Ubangiji ya sa hukunci ya auko a kansa,
Hukuncin da ya wajaba a kanmu.
Mun gani a cikin Alamar Kishirwarmu , yadda a sauƙaƙe mu ke zuwa ‘rajayen rijiyoyinmu’ don mu gamsar da ƙishinmu maimakon mu koma ga Allah. Mun ‘ɓace’ kowannenmu ya ‘juya ga hanyarmu’. Wannan zunubi ne (= zalunci).
Zai zama kamar ɗan rago
7 Aka ƙware shi ba tausayi,
Amma ya karɓa da tawali’u,
Bai ko ce uffan ba.
Kamar ɗan rago wanda ake shirin yankawa,
Kamar tunkiya wadda ake shirin yi wa sausaya,
Bai ko ce uffan ba.
Tare da annabawa Habila, Nuhu , Ibrahim , Musa da Haruna (A.S) sun kawo raguna don a yi hadaya. Amma Bawan da kansa zai zama kamar ɗan rago da zai tafi wurin ‘yanka. Amma ba zai yi zanga-zanga ko ma ‘bude baki’ ba.
8 Aka kama shi, aka yanke masa shari’a,
Aka tafi da shi domin a kashe shi,
Ba wanda ya kula da ƙaddararsa.
Aka kashe shi saboda zunubin mutanenmu.
Za a ‘datse shi’ daga ƙasar masu rai
An ‘datse’ wannan Bawan daga ‘ƙasar masu rai’. Shin abin da annabi Daniyel yake nufi ke nan sa’ad da ya ce za a ‘datse’ Masih ? Ana amfani da ainihin kalmomi iri ɗaya! Menene ake nufi da za a datse daga ƙasar masu rai sai dai mutum ya mutu?
9 Aka yi jana’izarsa tare da maguye.
Aka binne shi tare da masu arziki
Ko da yake bai taɓa yin laifin kome, ko ƙarya ba.
Idan aka ba shi ‘kabari’ wannan Bawan ya mutu. Ya mutu an la’anta shi a matsayin ‘mugun mutum’ duk da cewa “bai yi tashin hankali ba” kuma babu ‘ yaudara a bakinsa ‘.
Wahalarsa nufin Ubangiji ne
10 Ubangiji ya ce,
“Nufina ne ya sha wahala,
Mutuwar kuwa hadaya ce domin ta kawo gafara,
Saboda haka zai ga zuriyarsa,
Zai yi tsawon rai,
Ta wurinsa nufina zai cika.
Wannan muguwar mutuwar gaba ɗaya ba wani mummunan hatsari ba ne ko kuma musiba. A sarari ‘nufin Ubangiji’ ne a ‘murkushe shi’. Amma me ya sa? Kamar yadda hadayar Haruna ta zama ‘hadaya domin zunubi’ domin wanda ya ba da hadayar ya zama marar aibi, a nan ‘rai’ na wannan Bawan kuma ‘hadaya ce domin zunubi’. Domin zunubin waye? To idan aka yi la’akari da cewa ‘al’ummai da yawa’ za a ‘yayyafa masa’ (daga sama) dole ne zunubin mutane a cikin ‘al’ummai da yawa’.
Zai ga hasken rayuwa
11 Bayan shan wahalarsa, zai sāke yin murna,
Zai fahimta wahalar da ya sha ba ta banza ba ce,
Shi ne bawana, adali,
Zai ɗauki hukuncin mutane masu yawa,
Ya sa su zama mutanena amintattu.
Ko da yake annabcin Bawan yana da ban tsoro a nan, yana canja murya kuma ya zama da bege sosai har ma da nasara. Bayan wannan mugun ‘wahala’ (na ‘datse shi daga ƙasar masu rai’ kuma aka sanya masa ‘kabari’), wannan Bawan zai ga ‘hasken rai’. Zai dawo rai?! Kuma ta yin haka wannan Bawan zai ‘bartar’ da yawa.
Don ‘barta’ daidai yake da bada ‘ adalci ‘. Ka tuna cewa don samun ‘Adalci’ daga Dokar Musa dole ne mutum ya kiyaye DUKAN umarnai koyaushe . Amma Annabi Ibrahim ( Alamar 2) an ‘ba shi daraja’ ko kuma an ba shi ‘adalci’. An ba shi ne kawai saboda amincewarsa. Haka nan wannan Bawan zai ba da gaskiya, ko kuma ya ba da adalci ga ‘da yawa’. Ashe adalci ba abu ne da muke so da bukata ba?
Zai kasance a cikin manya
12 Saboda haka zan ba shi matsayi mai girma,
Matsayi a cikin manyan mutane masu iko.
Da yardarsa ya ba da ransa
Ya ɗauki rabon masu laifi.
Ya maye gurbin masu zunubi da yawa,
Ya kuwa sha hukuncin da ya cancanci masu zunubi.
Ya yi roƙo dominsu.”
Wannan Bawan zai kasance cikin ‘babba’ domin ya ba da kansa (‘zuba’) ya ba da ransa ‘har mutuwa’. Kuma ya mutu kamar wanda aka lissafta a matsayin ‘mai zunubi’, wato kamar ‘mai zunubi’. Domin Bawan ya yi haka yana iya yin ‘ceto’ a madadin ‘masu zalunci’. Mai Ceto matsakanci ne tsakanin bangarorin biyu, bangarorin biyu a nan dole ne su zama ‘mutane dayawa’ da ‘Ubangiji’. Wannan “bawan” ya isa ya yi roƙo ko roƙo a madadinmu ga Allah da kansa!
Wanene wannan Bawan? Ta yaya duk waɗannan abubuwa za su faru? Zai iya kuma zai ‘yi ceto’ a madadin ‘da yawa’ daga ‘al’ummai’ dabam-dabam zuwa ga Allah da kansa? Mun kammala Zabur da duban annabci na ƙarshe sannan mu tafi zuwa ga Injila da kanta.