Surar Ar-Ra’d (Sura ta 13 – Tsawa) ta bayyana kalubale ko suka daga kafirai.
Kuma idan ka yi mãmãki, to, mãmãkin kam shi ne maganarsu, “Shin, idan muka kasance turɓãya, zã mu zama a cikin wata halitta sãbuwa?” Waɗancan ne waɗanda suka kãfirta da Ubangijinsu, kuma waɗanda akwai ƙuƙumai a cikin wuyõyinsu, kuma waɗancan ne abõkan wuta. Sũ, a cikinta, mãsu dawwama ne.
Surah 13:5 (Ra’ad)Kuma waɗanda suka kãfirta sunã cẽwa don me ba a saukar da wata ãyã a gare shi ba daga Ubangijinsa? Abin sani kawai, kai dai mai gargaɗi ne kuma a cikin kõwaɗanne mutãne akwai mai shiryarwa.
Surah 13:7 (Ra’ad)
Ya zo kashi biyu. Kafirai a cikin suratu Ra’ad aya ta biyar suna tambaya ko tashin matattu zai kasance? Ta fuskarsu, tun da ba a taba faruwa ba, ba za ta faru nan gaba ba. Sai suka tambayi dalilin da ya sa babu wata alama ta mu’ujiza da ta tabbatar da cewa tashin matattu zai faru. A zahiri, suna cewa, “Tabbatar da shi!”.
Suratul Furqan (Suratu 25 – Ma’auni) ta nuna wannan ƙalubale da aka ba shi ɗan bambanci.
Kuma lalle ne, haƙĩƙa, (¡uraishi) sun jẽ a kan alƙaryar nan wadda aka yi wa ruwa, ruwan azãba. Shin, ba su kasance sun gan ta ba? Ã’a, sun kasance bã su ƙaunar tãyarwa (a ¡iyãma).
Kuma idan sun gan ka, bã su rikon ka fãce da izgili, (sunã cẽwa) “Shin, wannan ne wanda Allah Ya aiko, Manzo?
Suratul 25:40-41 (Furqan)
Babu tsoron tashin kiyama, ko na Annabi SAW. Suna neman ganin tashin matattu.
Suratul Furqan kuma ta bayyana yadda Allah yake kallon kafirai.
Kuma suka riƙi abũbuwan bautawa, baicin Shi, bã su yin halittar kõme alhãli sũ ne ake halittãwa kuma bã su mallakar wa kansu wata cũta ko wani amfãni, kuma bã su mallakar mutuwa kuma bã su mallakar rãyarwa, kuma bã su mallakar tãyarwa.
Suratul 25:3 (Furqan)
Suratul Furqan ta bayyana cewa mutane sukan dauki alloli na karya. Ta yaya mutum zai san abin da yake allahn ƙarya daga gaskiya? Ayah ta bada amsa. Allolin ƙarya ba za su iya ‘mallakar mutuwa ko rai ko tashin matattu’ ba. Don sarrafa tashin matattu – wanda ke raba karya daga gaskiya.
Ko dai kalubale daga kafirai ne zuwa ga Allah da manzanninsa domin su tabbatar da abin da ya kamata a ji tsoro daga abin da za a yi watsi da shi, ko kuma gargadin Allah ne zuwa ga kafirai da su bauta wa gaskiya ba karya ba, sandar aunawa daya ce- tashin matattu.
Tashin matattu yana buƙatar iko na ƙarshe da iko. Annabawa Ibrahim, Musa, Dawud, da Muhammad s.a.w – duk da cewa sun kasance – ba su tashi daga matattu ba. Mafi hikimar maza – Socrates, Einstein, Newton, da Suleiman – ba su da ma. Babu wani sarki da ya yi mulki a kan kowace karaga, ciki har da Girkanci, Rum, Rumawa, Umayyad, Abbasid, Mamluk da Daular Usmaniyya, da ya ci nasara da mutuwa kuma ya tashi daga matattu. Shi ne babban kalubale. Wannan shine kalubalen da Isa al Masih A.S. ya zaba ya fuskanta.
Ya samu nasararsa ne kafin wayewar gari ranar Lahadi. Nasarar da ya yi a kan mutuwa da gari ya waye, nasara ce gare ni da kai ma. Ba za mu ƙara bukatar a kama mu da barna a wannan duniya ba. Kamar yadda Suratul Falaq (Suratu 113 – Washewar Alfijir) ta roki
Ka ce “ina neman tsari ga Ubangijin safiya”
“Daga sharrin abin da Ya halitta.”
“Da sharrin dare, idan ya yi duhu.”
Suratul 113:1-3 (Falaq)
A nan za mu lura da yadda aka yi annabcin wannan keɓaɓɓen wayewar tun ɗaruruwan shekaru kafin a fara bikin Taurat, da kuma yadda Ubangijin alfijir ya kuɓutar da mu daga ɓarna a duniya.
Isa al Masih da bukukuwan Taurat
Mun bi al’amuran yau da kullun na Annabi Isa al Masih a makon da ya gabata da aka rubuta a cikin Injila. A ƙarshen mako an gicciye shi a ranar Idin Ƙetarewa, idi mai tsarki na Yahudawa . Sa’an nan ya huta a cikin mutuwa har zuwa Asabar , ranar bakwai ga mako mai tsarki. Wadannan kwanaki masu tsarki sun wanzu tun da farko ta hannun Annabi Musa (A.S) a cikin Taurah. Mun karanta waɗannan umarnin a nan:
Ubangiji ya ba Musa 2 waɗannan ka’idodi domin ƙayyadaddun idodi sa’a da Isra’ilawa za su taru domin yin sujada.
Asabar
3 Cikin kwanaki shida za a yi aiki, amma a rana ta bakwai za a huta ɗungum, gama ranar Asabar ce, tsattsarka. Ko kaɗan ba za a yi aiki a ranar ba a duk inda suke, amma ku yi taruwa ta sujada gama ranar Asabar ta Ubangiji ce.
Idin Ƙetarewa da Bikin Gurasa marar Yisti
4 “‘Su yi waɗannan idodi a ƙayyadaddun lokatai. 5 Da maraice a rana ta goma sha huɗu ga watan fari, ita ce ranar Idin Ƙetarewa ta Ubangiji.
Littafin Firistoci 23:1-5
Shin ba abin mamaki ba ne cewa duka da gicciye da sauran Annabi Isa al Masih sun yi daidai da bukukuwa masu tsarki guda biyu da aka wajabta shekaru dubu daya da dari biyar (1500) kafin nan kamar yadda aka nuna a cikin jaddawalin lokaci? Me yasa wannan? Amsar ta isa gare mu duka, har ma da yadda muke gaisawa da juna a kullum.
Ana ci gaba da gudanar da wannan hadaka na Annabi Isa al Masih tare da bukukuwan Taurat. Karatun daga Taurat na sama yana magana ne kawai akan bukukuwa biyu na farko. Biki na gaba shine ‘ya’yan itatuwa na farko’ kuma Taurat ya ba da wannan umarni game da shi.
Ubangiji ya yi magana da Musa, cewa, 10 Lokacin da suka shiga ƙasar da Ubangiji yake ba su, sai su kawo wa firist dami na fari na amfanin gonakinsu. 11 Firist ɗin zai kaɗa damin hadaya ta kaɗawa a gaban Ubangiji, don a karɓe su. Firist zai kaɗa hadayar a kashegarin Asabar…
14 Kada su ci sabon hatsin, wanda aka tuma, ko ɗanyensa, ko wanda aka yi gurasa da shi sai sun kawo hadayarsu ta sabon hatsi ga Allah. Za su kiyaye wannan ka’ida, da su da dukan zuriyarsu, har dukan zamanai masu zuwa.
Littafin Firistoci 23: 9-11, 14
Don haka, ‘ranar bayan Asabar’ na Idin Ƙetarewa rana ce ta uku mai tsarki. A kowace shekara a wannan rana babban firist ya shiga Haikali mai tsarki, yana kaɗa girbin hatsi na farkon bazara a gaban Ubangiji. Wannan yana nufin soma sabuwar rayuwa bayan mutuwar lokacin sanyi, ana sa ran girbi mai yawa don mutane su ci abinci mai gamsarwa.
Wannan shi ne daidai rana ɗaya bayan Asabar lokacin da Isa al Masih PBUH ya huta a cikin mutuwa , ranar Lahadi na sabon mako a ranar sha shida (16) ga Nisan. Linjila ya rubuta abubuwa masu ban mamaki a wannan ranar da Babban Firist ya shiga Haikali don yin hadaya ta farko na sabuwar, ‘ya’yan itace’ sabuwar rayuwa. Ga rikodin:
Isa al Masih ya tashi daga matattu
A ranar farko ta mako kuwa, da asussuba, suka je wurin kabarin da kayan ƙanshi da suka shirya. 2 Sai suka tarar an mirgine dutsen daga kabarin. 3 Suka shiga ciki, amma ba su sami jikin Ubangiji ba. 4 Tun suna cikin damuwa da abin, sai kawai ga waɗansu mutum biyu a tsaye kusa da su, saye da tufafi masu ƙyalƙyali. 5 Don tsoro, matan suka sunkuyar da kansu ƙasa. Mutanen suka ce musu, “Don me kuke neman rayayye a cikin matattu?6 Ai, ba ya nan, ya tashi. Ku tuna yadda ya gaya muku tun yana Galili 7 cewa, ‘Lalle ne a ba da Ɗan Mutum ga mutane masu zunubi, a gicciye shi, a rana ta uku kuma ya tashi’.” 8 Sai suka tuna da maganarsa.
9 Da suka dawo daga kabarin suka shaida wa goma sha ɗayan nan, da kuma duk sauransu, dukan waɗannan abubuwa. 10 To, Maryamu Magadaliya, da Yuwana, da Maryamu uwar Yakubu, da kuma sauran matan da suke tare da su, su ne suka gaya wa manzannin waɗannan abubuwa. 11 Su kuwa sai maganan nan ta zama musu kamar zance ne kawai, suka ƙi gaskatawa. 12 Amma Bitrus ya tashi, ya doshi kabarin da gudu. Ya duƙa, ya leƙa a ciki, ya ga likkafanin lilin a ajiye waje ɗaya. Sai ya koma gida yana al’ajabin abin da ya auku.
Akan Hanyar Emmaus
13 A ran nan kuma sai ga waɗansu biyu suna tafiya wani ƙauye, mai suna Imuwasu, nisansa daga Urushalima kuwa kusan mil bakwai ne. 14 Suna ta zance da juna a kan dukan al’amuran da suka faru. 15 Ya zamana tun suna magana, suna tunani tare, sai Yesu da kansa ya matso, suka tafi tare. 16 Amma idanunsu a rufe, har ba su gane shi ba.
17 Yesu ya ce musu, “Wace magana ce kuke yi da juna a tafe?”
Sai suka tsaya cik, suna baƙin ciki. 18 Sai ɗayansu, mai suna Kiliyobas, ya amsa masa ya ce, “Ashe, kai kaɗai ne baƙo a Urushalima, da ba ka san abubuwan da suka faru a can, ‘yan kwanakin nan ba?”
19 Sai ya ce musu, “Waɗanne abubuwa?
”Suka ce masa, “Game da Yesu Banazare ne, wanda yake annabi mai manyan ayyuka da ƙwaƙƙwarar magana a gaban Allah da dukan mutane, 20 da kuma yadda manyan firistoci da shugabanninmu suka ba da shi don a yi masa hukuncin kisa, suka kuwa gicciye shi. 21 Dā kuwa muna bege shi ne zai fanshi Isra’ila. Hakika kuma, bayan wannan duka, yau kwana uku ke nan da aukuwar wannan abu. 22 Har wa yau kuma, waɗansu mata na cikinmu, sun ba mu al’ajabi. Don sun je kabarin da sassafe, 23 da ba su sami jikinsa ba, suka komo, suka ce har ma an yi musu wahayi, sun ga mala’ikun da suka ce yana da rai. 24 Waɗansunsu da suke tare da mu kuma, suka je kabarin, suka tarar kamar yadda matan suka faɗa, amma shi, ba su gan shi ba.”
25 Sai Yesu ya ce musu, “Ya ku mutane marasa fahimta, masu nauyin gaskata duk abin da annabawa suka faɗa! 26 Ashe, ba wajibi ne Almasihu ya sha wuyar waɗannan abubuwa ba, ya kuma shiga ɗaukakarsa?” 27 Sai ya fara ta kan littattafan Musa da na dukan annabawa, ya yi ta bayyana musu abubuwan da suka shafe shi a dukan Littattafai.
28 Sai suka kusato ƙauyen da za su. Ya yi kamar zai ci gaba, 29 suka matsa masa suka ce, “Sauka a wurinmu, ai, magariba ta doso, rana duk ta tafi.” Sai ya sauka a wurinsu.
30 Sa’ad da yake cin abinci tare da su, sai ya ɗauki gurasa, ya yi wa Allah godiya, ya gutsura, ya ba su. 31 Idonsu ya buɗe, suka kuma gane shi. Sai ya ɓace musu. 32 Suka ce wa juna, “Ashe, zuciyarmu ba ta yi annuri ba, sa’ad da yake a hanya, yana bayyana mana Littattafai?”
33 Anan take, suka tashi suka koma Urushalima, suka sami sha ɗayan nan tare gu ɗaya, da kuma waɗanda suke tare da su, 34 suna cewa, “Hakika Ubangiji ya tashi, har ya bayyana ga Bitrus!” 35 Su kuma suka ba da labarin abin da ya faru a hanya, da kuma yadda suka gane shi a wajen gutsura gurasa.
Yesu Ya Bayyana Ga Almajirai
36 Suna cikin faɗar waɗannan abubuwa, sai ga Yesu da kansa tsaye a tsakiyarsu, ya ce musu, “Salama alaikun!”
37 Amma suka firgita, tsoro ya kama su, suka zaci fatalwa suke gani. 38 Sai ya ce musu, “Don me kuka firgita, kuke kuma tantama a zuciyarku? 39 Ku dubi hannuwana da ƙafafuna, ai, ni ne da kaina. Ku taɓa ni, ku ji, don fatalwa ba ta da nama da ƙashi, yadda kuke gani nake da su.”
40 Da ya faɗi haka, ya nuna musu hannuwansa da ƙafafunsa. 41 Amma tun suna da sauran shakka saboda tsananin farin ciki da mamaki, sai ya ce musu, “Kuna da wani abinci a nan?” 42 Sai suka ba shi wata tsokar gasasshen kifi. 43 Ya kuwa karɓa, ya ci a gabansu.
44 Ya kuma ce musu, “Wannan ita ce maganata da na gaya muku tun muna tare, cewa lalle ne a cika duk abin da yake rubuce game da ni a Attaura ta Musa, da littattafan annabawa, da kuma Zabura.”
45 Sa’an nan ya wayar da hankalinsu su fahimci Littattafai, 46 ya kuma ce musu, “Haka yake a rubuce, cewa wajibi ne Almasihu ya sha wuya, a rana ta uku kuma ya tashi daga matattu, 47 a kuma yi wa dukan al’ummai wa’azi su tuba, a gafarta musu zunubansu saboda sunansa. Za a kuwa fara daga Urushalima. 48 Ku ne shaidun waɗannan abubuwa.
Luka 24: 1-48
Nasara Isa al Masih
Annabi Isa al Masih (A.S) a wannan rana mai tsarki ta ‘Ya’yan itacen Farko ya samu gagarumar nasara wadda makiyansa da sahabbansa ba su yi imani da cewa zai yiwu ba – ya dawo rai da nasara a kan mutuwa. Kamar yadda Injila ya bayyana:
“An shafe mutuwa da aka ci nasararta.”
55 “Ke mutuwa, ina nasararki?
Ke mutuwa, ina ƙarinki?”56 Ai, zunubi shi ne ƙarin mutuwa, Shari’a kuwa ita ce sanadin ƙarfin zunubi. 57 Godiya tā tabbata ga Allah wanda yake ba mu nasara ta wurin Ubangijinmu Yesu Almasihu.
1 Korantiyawa 15:54-56
Amma wannan ba nasara ce kawai ga annabi ba. Hakanan, nasara ce gare ni da kai, ta hanyar lokacin bikin ‘ya’yan itace na Farko tare da tashinsa daga matattu. Linjila ya yi bayaninsa kamar haka:
20 Amma ga hakika an ta da Almasihu daga matattu, shi ne ma nunan fari na waɗanda suka yi barci. 21 Tun da yake mutuwa ta wurin mutum ta faru, haka kuma tashin matattu ta wurin Mutum yake. 22 Kamar yadda duk ake mutuwa saboda Adamu, haka duk za a rayar da su saboda Almasihu. 23 Amma kowanne bi da bi, Almasihu ne nunan fari, sa’an nan a ranar komowarsa, waɗanda suke na Almasihu. 24 Sa’an nan sai ƙarshen, sa’ad da zai mayar wa Allah Uba mulki, bayan ya shafe dukkan sarauta da mulki da iko. 25 Domin kuwa lalle ne ya yi mulki, har ya take dukkan maƙiyansa. 26 Magabciyar ƙarshe da za a shafe, ita ce mutuwa.
1 Korantiyawa 15: 20-26
An ta da Annabi daga matattu a rana ɗaya da bikin ’ya’yan itace na Farko don mu san cewa za mu iya shiga cikin wannan tashin matattu daga mutuwa. Kamar dai yadda bikin ‘ya’yan itace na farko ya kasance hadaya ta sabuwar rayuwa tare da tsammanin girbi mai girma daga baya a cikin bazara, Linjila ya gaya mana cewa tada Isa al Masih shine ‘ya’yan fari’ na tashin matattu tare da tsammanin tashin matattu mafi girma daga baya ga duk ‘wanda yake nasa’. Mun ga a cikin Taurat da Alkur’ani cewa mutuwa ta zo ne saboda Adam . Linjila ya gaya mana cewa ta hanyar daidaici da tashin matattu rayuwa ta zo ta wurin Isa al Masih. Shi ne ‘ya’yan farko na sabuwar rayuwa da aka gayyace mu duka mu mu shiga ciki.
Ista: Bikin tashin matattu na wannan Lahadi
A yau muna yawan kiran ranar tashin Isa al Masih Istar , da kuma Lahadin da ya tashi a matsayin Lahadin Ista . Amma waɗannan kalmomi sun fara amfani da su ne kawai shekaru ɗaruruwan bayan haka. Ainihin kalmomin da aka yi amfani da su don tunawa da tashin Isa al Masih ba su da mahimmanci. Abin da ke da muhimmanci shi ne tashin Annabi a matsayin cikar idin ‘ya’yan itacen farko da aka fara tun shekaru aru-aru a zamanin Annabi Musa, kuma abin da wannan ke nufi gare ni da kai.
Ana ganin wannan don Lahadi na sabon mako a cikin Jadawalin lokaci:
‘Barka da Juma’a’ ya amsa
Wannan kuma yana amsa tambayarmu game da ‘Barka da Juma’a’ . Kamar yadda Injila ya bayyana:
Amma muna ganin Yesu, wanda a ɗan lokaci aka sa shi ya gaza mala’iku, an naɗa shi da ɗaukaka da girma, saboda shan wuyarsa ta mutuwa. Wannan kuwa duk ta wurin alherin Allah ne Yesu ya mutu saboda kowa.
Ibraniyawa 2:9
Lokacin da ya ɗanɗana mutuwa a ranar Juma’a mai kyau ya yi muku haka, ni da ‘kowa da kowa’. Barka da juma’a sunanta saboda tayi mana kyau . Lokacin da ya tashi a Bikin ‘Ya’yan itace na Farko yanzu yana ba da sabuwar rayuwa ga kowa da kowa.
Tashin Kiyama da Aminci na Isa al Masih a cikin Alkur’ani
Ko da yake an ba da dalla-dalla, Kur’ani ya lakafta tashin Isa al Masih a matsayin daya daga cikin muhimman kwanaki uku. Suratul Maryam tana karanta ta haka:
(Isail Masih ya ce:) “Kuma aminci ya tabbata a gare ni a rãnar da aka haife ni da rãnar da nake mutũwa da rãnar da ake tãyar da ni inã mai rai.”
Suratul 19:33 (Maryam)
Linjila kuma ta jaddada haihuwar Isa al Masih , mutuwarsa da kuma tashinsa daga matattu. Tun da tashinsa ‘ya’yan itace na farko ne, salamar da ta kasance bisa annabi a tashinsa daga matattu kuma tana samuwa a gare ni da kai. Isa al Masih ya nuna haka lokacin da ya gai da almajiransa daga baya a ranar tashinsa:
19 A ran nan da magariba, ranar farko ta mako, ƙofofin ɗakin da almajiran suke ciki na kulle don tsoron Yahudawa, sai ga Yesu ya zo ya tsaya a tsaka, ya ce musu, “Salama alaikun!” 20 Da ya faɗi haka, ya nuna musu hannuwansa da kwiɓinsa. Sai almajiran suka yi farin ciki da ganin Ubangiji.
21 Sai Yesu ya sāke ce musu, “Salama alaikun! Kamar yadda Uba ya aiko ni, haka ni ma na aike ku.” 22 Da ya faɗi haka ya busa musu numfashinsa, ya ce musu, “Ku karɓi Ruhu Mai Tsarki.
Yahaya 20:19-22
Gaisuwar al’ada da musulmi ke yi wa juna a yanzu (‘salamu alaikum’ – Assalamu alaikum) Annabi Isa al Masih ya yi amfani da shi tun da farko wajen danganta tashinsa da salamar da aka ba mu a yanzu. Ya kamata mu tuna da wannan alkawari na annabi a duk lokacin da muka ji ko muka faɗi wannan gaisuwa, kuma mu yi tunanin baiwar Ruhu Mai Tsarki ma a yanzu tana wurinmu.
Tashin Isa al Masih yayi la’akari
Annabi Isa al Masih ya nuna kansa a raye daga mutuwa tsawon kwanaki da yawa ga sahabbansa. Wadannan abubuwan da suka faru daga Injila an ruwaito su a nan . Amma yana da kyau a lura cewa ko a farkon bayyanarsa ga almajiransa:
Su kuwa sai maganan nan ta zama musu kamar zance ne kawai…
Luka 24: 11
Annabi da kansa sai da:
Sai ya fara ta kan littattafan Musa da na dukan annabawa, ya yi ta bayyana musu abubuwan da suka shafe shi a dukan Littattafai.
Luka 24:27
Sannan kuma daga baya:
Ya kuma ce musu, “Wannan ita ce maganata da na gaya muku tun muna tare, cewa lalle ne a cika duk abin da yake rubuce game da ni a Attaura ta Musa, da littattafan annabawa, da kuma Zabura.”
Luka 24: 44
Ta yaya za mu tabbata idan wannan haƙiƙa shirin Allah ne, kuma hanya madaidaiciya ce don ya rayar da mu daga mutuwa? Allah ne kadai zai iya sanin abin da zai faru nan gaba, don haka alamomin da suka bayyana shekaru aru-aru da suka gabata ta hanyar Annabawa a Taurat da Zabur, kuma Isa al Masih ya cika an rubuta su don ba mu tabbacin:
domin kă san ingancin maganar da aka sanar da kai baki da baki.
Luka 1: 4
Don haka za a iya sanar da mu a kan wannan muhimmin batu na sadaukarwa da tashin Annabi Isa al Masih, akwai hanyoyin haɗi zuwa kasidu huɗu daban-daban:
- Wannan labarin ya yi bitar Alamomin da aka bayar a cikin Taurat (Dokar Musa) tana nuni ga Isa al Masih.
- Wannan labarin yana duba Alamomin da ke cikin ‘Annabawa da Zabura’. Manufar waɗannan talifofin biyu ita ce mu ƙyale mu mu yi wa kanmu shari’a ko da gaske an rubuta cewa “Masih za ya sha wuya ya tashi daga matattu a rana ta uku.” (Luka 24:46) a cikin waɗannan littattafan.
- Wannan talifin zai taimaka mana mu fahimci yadda za mu sami wannan kyautar rai na tashin matattu daga Isa al Masih.
- Wannan makala ta yi bayani ne kan wasu rudani game da giciyen Isa al Masih, inda muka yi bitar abin da Alkur’ani mai girma da malaman Musulunci daban-daban suka rubuta game da shi. Wannan dayan kuma yayi nazari akan gicciye da wannan tashin matattu .